Ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας έχει καθιερωθεί η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του εθνικού ποιητή Διονύσιου Σολωμού. Η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του εθνικού ποιητή Διονύσιου Σολωμού, έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. ΑΣ17889/11-04-2017 Κ.Υ.Α. (Β’ 1384) των Υπουργών Εσωτερικών, Εξωτερικών και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Μέσω της θέσπισης του ετήσιου παγκόσμιου εορτασμού επιδιώκεται η ανάδειξη του θεμελιώδους ρόλου που διαδραμάτισε η ελληνική γλώσσα ανά τους αιώνες, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην εδραίωση τόσο του ευρωπαϊκού όσο και του παγκόσμιου πολιτισμού.

Η ελληνική γλώσσα κατά την αρχαιότητα ευτύχησε να καταστεί φορέας μορφοποίησης και μεταβίβασης σημαντικών επιστημονικών θεωριών, φιλοσοφικών θεωρήσεων και λογοτεχνικών κειμένων. Στην ελληνική γράφτηκαν λίγο αργότερα τα πιο σημαντικά κείμενα του Χριστιανισμού για να διαδοθούν σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο διάβα των αιώνων υπήρξε καθοριστική η συμβολή της ως μέσου αποθησαύρισης και διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού και επιβιώνει ως τις μέρες μας, στη νεότερη εκδοχή της, ως μια από τις μακροβιότερες ζωντανές γλώσσες παγκοσμίως.

Η γνώση και η κατανόηση της σημασίας της ελληνικής γλώσσας συνιστά βασική παιδευτική επιδίωξη. Ιδιαίτερα η νέα γενιά μπορεί να ωφεληθεί πολλαπλά, αν εξοικειωθεί με την ιστορία και τη χρήση της και αφομοιώσει δημιουργικά τον πλούτο της, γεγονός που θα της επιτρέψει να κατανοήσει τη βαθύτερη ουσία του ελληνικού πολιτισμού και την πολυδιάστατη συμβολή της ελληνικής γλώσσας στη δημιουργία του παγκόσμιου πολιτισμού.

Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας προτείνονται ενδεικτικά μια σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών που μπορούν να αξιοποιηθούν κατάλληλα στις σχολικές μονάδες:

1. Παρουσίαση συγκεκριμένων θεματικών ενοτήτων εντός της σχολικής μονάδας, με τη συμμετοχή των μαθητών/τριών, όπως είναι, π.χ., η Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας, η σχέση της με άλλες Γλώσσες (παλαιότερες και σύγχρονες), η αξία της γλωσσικής παιδείας, τρόποι εμπλουτισμού του λεξιλογίου, λεξιλογικά παιγνίδια κ.ά. Σε αυτή την κατεύθυνση θα ήταν δυνατό να αξιοποιηθούν τόσο κείμενα που περιλαμβάνονται σε αντίστοιχα σχολικά βιβλία (γλώσσας, λογοτεχνίας, ιστορίας κ.λπ.) όσο και κείμενα δόκιμων συγγραφέων και διανοητών που κρίνονται κατάλληλα, σε συνάρτηση με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών.
2. Οργάνωση συζητήσεων με καταξιωμένους λογοτέχνες, φιλολόγους, γλωσσολόγους, ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές/ήτριες να προσεγγίσουν διάφορες πτυχές της ελληνικής γλώσσας και τρόπους χρήσης της.Η Ελληνική γλώσσα είναι ένας θησαυρός. Είναι από τις ελάχιστες ή η μοναδική γλώσσα με νοημοσύνη. Κάθε λέξη επεξηγεί τον εαυτό της. Παρόλο όμως τον πλούτο της γλώσσας μας, είναι γεγονός ότι τελικά στην καθημερινότητά μας χρησιμοποιούμε ελάχιστες από αυτές τις λέξεις τόσο στον γραπτό όσο και στον προφορικό λόγο.

Και μπορεί οι φίλοι των θετικών επιστημών να υπερηφανεύονται ότι τα μαθηματικά είναι η μόνη πανανθρώπινη γλώσσα, όμως, το ζητούμενο δεν είναι απλά να συνεννοούμαστε αλλά να εκφράζουμε το βάθος, το πλάτος και το ύψος της ύπαρξής μας με τον ακριβέστερο δυνατό τρόπο. Και η Ελληνική γλώσσα μπορεί να το κάνει αυτό εξαιρετικά! Οπότε αξίζει να τη μάθουμε καλά.
Παρατηρώντας τις εκφράσεις που χρησιμοποιεί ο περισσότερος κόσμος καθημερινά, ένας άριστος γνώστης την ελληνικής γλώσσας θα εντοπίσει αρκετά γραμματικά, συντακτικά αλλά και νοηματικά λάθη, πολλά εκ των οποίων συγκεντρώσαμε και παραθέτουμε παρακάτω:

Σωστό: Ευχαριστούμε όλους όσοι μας συμπαραστάθηκαν.
Λάθος: Ευχαριστούμε όλους όσους μας συμπαραστάθηκαν.
Σωστό: Αντίγραψε ό,τι βλέπεις.
Λάθος: Αντέγραψε ό,τι βλέπεις.
Σωστό: Π.Μ. = Προ Μεσημβρίας, Μ.Μ. = Μετά Μεσημβρίαν
Λάθος: Μετά Μεσημβρίας.
Σωστό: Περισσότεροι από έναν ή περισσότεροι του ενός.
Λάθος: Περισσότεροι από ένας.
Σωστό: Με πολλή αγάπη, πολλή δουλειά.
Λάθος: Με πολύ αγάπη, πολύ δουλειά.
Σωστό: Γίνονται όλοι δεκτοί ανεξαρτήτως ηλικίας.
Λάθος: Γίνονται όλοι δεκτοί ανεξαρτήτου ηλικίας.
Σωστό: Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων.
Λάθος: Στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων.
Σωστό: «Κατ'αρχήν» χρησιμοποιούμε όταν αναφερόμαστε στα βασικά σημεία (π.χ. το νομοσχέδιο ψηφίστηκε κατ'αρχήν). «Κατ'αρχάς» χρησιμοποιούμε για να υποδηλώσουμε ότι κάτι έγινε αρχικά (π.χ. Κατ'αρχάς να διευκρινίσουμε).Σωστό: Ο επικεφαλής, του επικεφαλής.

Λάθος: Ο επικεφαλής, του επικεφαλούς.
Σωστό: Αυτές οι μέθοδοι, αυτές οι παράμετροι, αυτές οι ψήφοι.
Λάθος: Αυτοί οι μέθοδοι, αυτοί οι παράμετροι, αυτοί οι ψήφοι.
Σωστό: Η αναπληρώτρια διευθύντρια / υπουργός / γιατρός.
Λάθος: Η αναπληρωτής διευθύντρια / υπουργός / γιατρός.
Σωστό: Έχω απαυδήσει! (και «είμαι απηυδισμένος!»)
Λάθος: Έχω απηυδήσει!
Σωστό: Αποτείνομαι, μέλλοντας: Θα αποταθώ.
Λάθος: Θα αποτανθώ.
Σωστό: Η λέξη αυτή απαντά συχνά στον Όμηρο.
Λάθος: Η λέξη αυτή απαντάται συχνά στον Όμηρο.
Σωστό: Απολαύει της εμπιστοσύνης.
Λάθος: Απολαμβάνει της εμπιστοσύνης.
Σωστό: Ασχολούμαστε, ασχολούμασταν.
Λάθος: Ασχολιόμαστε, ασχολιόμασταν.
Σωστό: Πριν από την έναρξη.
Λάθος: Πριν την έναρξη.
Σωστό: Οποιοσδήποτε, οτιδήποτε.
Λάθος: Ο οποιοσδήποτε, το οτιδήποτε.
Σωστό: Ο τέως πρόεδρος = ο προηγούμενος από τον σημερινό. Ο πρώην πρόεδρος = ο πριν από πολύ καιρό πρόεδρος.
Σωστό: Ψιλή κυριότητα.
Λάθος: Υψηλή κυριότητα.

Σωστό: Αντεπεξέρχομαι στις δυσκολίες.

Λάθος: Ανταπεξέρχομαι στις δυσκολίες.

Παρακάτω θα βρείτε 20 λέξεις και θα κληθείτε να βρείτε τα συνώνυμά τους. Το κουίζ έχει διάφορες διαβαθμίσεις ως προς τη δυσκολία του ώστε να μπορεί να βγάλει ένα αντικειμενικό αποτέλεσμα στον χρήστη.

Να θυμάστε ότι το ζητούμενο δεν είναι να βρείτε μόνο το συνώνυμο αλλά και το πιο κοντινό ακριβές νόημα.