Σύνδεση προτάσεων (ασύνδετο, παρατακτική, υποτακτική σύνδεση, μακροπερίοδος-μικροπερίοδος λόγος)

 1.Παρατακτική Σύνδεση

• Συνδέονται ισοδύναμες προτάσεις (Κύριες + Κύριες, Δευτερεύουσες + Δευτερεύουσες όμοιες) με τη χρήση παρατακτικών συνδέσμων: συμπλεκτικών (και, ούτε… ούτε, μήτε, μηδέ, ουδέ, κι), αντιθετικών (αλλά, όμως, παρά, μα, ωστόσο, μολονότι, μολοταύτα, εξάλλου), διαζευκτικών (ή, είτε-είτε), συμπερασματικών (λοιπόν, επομένως, ώστε, άρα) και επεξηγηματικών (δηλαδή).
• λιτός, απλός, γοργός και κοφτός λόγος. Προσδίδει οικειότητα, αμεσότητα και ζωντάνια. Ωστόσο, συχνά, δυσχεραίνει τον δέκτη να συλλάβει σε βάθος ένα μήνυμα.

2.Υποτακτική Σύνδεση

• Συνδέονται ανόμοιες προτάσεις (Κύριες + Δευτερεύουσες, Δευτερεύουσες + Δευτερεύουσες ανόμοιες) με υποτακτικούς συνδέσμους, αντωνυμίες ή επιρρήματα (ότι, μήπως, ποιος, πότε, επειδή, για να, ώστε, όταν, αν, εάν και, όπως κ.λπ.).
• πυκνός λόγος, με ύφος σύνθετο και αποτελεί δείγμα υψηλού πνευματικού επιπέδου. Ωστόσο, μερικές φορές το ύφος του κειμένου γίνεται δυσνόητο, ενώ ενδέχεται να μαρτυρεί και μιατάση επιδειξιομανίας εκ μέρους του πομπού.

 

3.Ασύνδετο σχήμα

Ασύνδετο σχήμα ονομάζεται η απλή παράθεση στοιχείων (λέξεων, φράσεων, προτάσεων), που βρίσκονται στον λόγο η μία μετά την άλλη, χωρίς κάποια συνδετική λέξη μεταξύ τους. Όταν χρησιμοποιούμε το ασύνδετο σχήμα στον γραπτό λόγο, βάζουμε κόμμα ανάμεσα στις λέξεις ή τις φράσεις που παρατίθενται ασύνδετα.

• Ο συγγραφέας αποσκοπεί στο να δώσει ένταση, έμφαση στον λόγο και ίσως να χρωματίσει συναισθηματικά το κείμενό του.
• Παράλληλα, διαπιστώνουμε ότι το ασύνδετο σχήμα συμβάλλει στη ζωντάνια και στην παραστατικότητα ενός κειμένου, ενώ συνάμα πυκνώνει το λόγο.
• Προσδίδει στο ύφος και τον τόνο χαρακτήρα λιτό, γοργό, κοφτό (ελλειπτικός λόγος).

 

4.Μακροπερίοδος λόγος

• Αποτελείται από εκτεταμένες περιόδους με πολλές κύριες και δευτερεύουσες προτάσεις. Κύρια συντακτική υποδομή είναι η διαδοχική υπόταξη.
• Όταν οργανώνεται κατάλληλα, δημιουργεί σύνθετο, επίσημο και αυστηρό ύφος.
• δείγμαυψηλού επιπέδου του πομπού, ενώ ταυτόχρονα βοηθά τον δέκτη να αντιληφθεί τις διαπλοκές των εννοιών.
• Ο συγγραφέας εκφράζει σύνθετες και περίπλοκες σκέψεις. Με τον τρόπο αυτό, επιζητεί να παρουσιάσει αναλυτικά τη συλλογιστική του πορεία, την επιχειρηματολογία του, ώστε να την καταστήσει πειστική.
• Προσδίδει έμφαση, ένταση στον λόγο, με αποτέλεσμα το κείμενο να αποκτά δυναμικό και γοργό ρυθμό.
• Ενδέχεται να λειτουργεί παραπειστικά, όταν υπάρχει χαλάρωση από πλευράς λογικών σχέσεων, καθιστώντας ασαφή τα νοήματα.

Προϋποθέτει πολύπλοκη οργάνωση και ευχέρεια στη χρήση του λόγου.

 

 

5.Μικροπερίοδος λόγος

• Αποφεύγεται η υποτακτική σύνταξη και προτιμάται ο παρατακτικός λόγος.
• Είναι απλός, λιτός, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι ασθματικός, αγχώδης και να επιδιώκει τη μετάδοση αντίστοιχων συναισθημάτων που βιώνει ο πομπός προς τον δέκτη.
• Προσδίδει στο ύφος και τον τόνο χαρακτήρα λιτό, απέριττο, γοργό, κοφτό (ελλειπτικός λόγος).
• Βοηθά στην κατανόηση των νοημάτων.
• Προσδίδει έμφαση, αμεσότητα και ζωντάνια στο κείμενο.

 ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ:

https://www.filologikos-istotopos.gr/2016/02/16/neoelliniki-glossa-g-lykeioy-syndesi-protaseon-asyndeto-parataktiki-ypotaktiki-syndesi-makroperiodos-mikroperiodos-logos/