ΓΝΩΣΗ

ΓΝΩΣΗ

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015

Οταν χανόταν η Σμύρνη και ο Μουσταφά Κεμάλ γνώριζε την όμορφη Λατιφέ

 Μουσταφά Κεμάλ μεΟ Μουσταφά Κεμάλ με τη Λατιφέ Χανούμ στο πλευρό του. Η Λατιφέ είχε σπουδάσει στη Σορβόννη και ντυνόταν με ευρωπαϊκά ρούχα. τη Λατιφέ Χανούμ στο πλευρό του. Η Λατιφέ είχε σπουδάσει στη Σορβόννη και ντυνόταν με ευρωπαϊκά ρούχα.
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Οταν πριν από λίγους μήνες είδα για πρώτη φορά το εξώφυλλο της «Κυρίας Ατατούρκ», το πρώτο που σκέφτηκα ήταν «α, ο Κεμάλ Ατατούρκ ήταν παντρεμένος!».

Χωρίς να έχω εντρυφήσει ιδιαίτερα στον βίο του θεμελιωτή της σύγχρονης Τουρκίας, μου είχε δημιουργηθεί η φευγαλέα εντύπωση ότι ο Κεμάλ, αν και άντρας ξεχωριστής ομορφιάς, παρέμεινε τελικά άγαμος, καθώς οι προτεραιότητες της θυελλώδους ζωής του υπήρξαν μάλλον διαφορετικές.

Τελικά είχα κάνει λάθος. Ο Μουσταφά Κεμάλ υπήρξε παντρεμένος για 2,5 χρόνια με τη Λατιφέ Χανούμ, μια εύπορη, δυτικότροπη και θερμή υπέρμαχο των γυναικείων δικαιωμάτων από τη Σμύρνη, την ιστορία της οποίας έφερε στην επιφάνεια η Τουρκάλα δημοσιογράφος Ιπέκ Τσαλισλάρ.

Εχει σημασία να ειπωθεί ότι μετά το διαζύγιο η Λατιφέ Χανούμ έπεσε σε διακριτική δυσμένεια, καθώς θεωρήθηκε υπεύθυνη για το άδοξο τέλος του γάμου του ιδρυτή του σύγχρονου τουρκικού κράτους. Για 50 χρόνια έζησε στη σκιά της τουρκικής ζωής, εντελώς αποτραβηγμένη από τα φώτα της δημοσιότητας. Και δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η συγγραφέας αντιμετώπισε προβλήματα με την τουρκική Δικαιοσύνη κατόπιν δίωξης προσβεβλημένου αναγνώστη. Στο βιβλίο της η Τσαλισλάρ -επικαλούμενη μάρτυρα- περιγράφει πώς ο Κεμάλ, ο οποίος κινδύνευε από έναν αντίπαλό του που οπλοφορούσε, φόρεσε ένα τσαντόρ για να φύγει από το προεδρικό μέγαρο στην Αγκυρα χωρίς να τον εντοπίσει ο αντίπαλός του. Τελικά η συγγραφέας αθωώθηκε από δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης. Το βιβλίο μεταφράστηκε πριν από λίγους μήνες και στα ελληνικά από τον Γιώργο Σαγκριώτη και για λογαριασμό των εκδόσεων Πατάκη.
Η γνωριμία της Λατιφέ Χανούμ (1899-1975) με τον ηγέτη των Νεότουρκων έγινε με φόντο τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο πατέρας της ήταν πλούσιος έμπορος και μεγάλωσε τόσο τη Λατιφέ όσο και τα άλλα τέσσερα παιδιά του στο ευρωπαϊκό περιβάλλον της κοσμοπολίτικης Σμύρνης των αρχών του 20ού αιώνα. Οταν ο ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στην πόλη, η οικογένεια διέφυγε στο Παρίσι. Η Λατιφέ, μέλος της αντίστασης, επέστρεψε στην πόλη το 1922 για να συμπαρασταθεί στην άρρωστη γιαγιά της, αλλά και για να μεταφέρει έγγραφα της οργάνωσης. Την ώρα που ο Ελληνισμός βίωνε τη μεγαλύτερη σύγχρονη τραγωδία του, ένα ειδύλλιο βρισκόταν σε εξέλιξη. Ενώ μαίνονταν οι τελευταίες μάχες, ο Κεμάλ επέλεξε την έπαυλη της οικογένειας της Λατιφέ ως στρατηγείο. Ο Κεμάλ εκτίμησε τα πολύπλευρα προσόντα της γεμάτης αυτοπεποίθηση νεαρής (δυτική νομική παιδεία, αγάπη για τη λογοτεχνία, την ιππασία και τη σκοποβολή) και τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους.

Δυστυχώς, όχι για πολύ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
Έντυπη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.